Ёзувчилар уюшмасида Ўзбекистон Қаҳрамони, атоқли адабиётшунос олим Иброҳим Ғафуровнинг «Адабиёт дунёси» саккиз жилдли тўплами тақдимотига бағишланган маърифий анжуман бўлиб ўтди.

Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси раиси, халқ шоири Сирожиддин Саййид, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Спикерининг биринчи ўринбосари Акмал Саидов, халқ ёзувчиси Хуршид Дўстмуҳаммад, таниқли шоира Шарифа Салимова ва бошқалар забардаст ва заҳматкаш ижодкор Иброҳим Ғафуров адабий жараёнларнинг фаол ва куйинчак дарғаларидан эканини таъкидлади.

– Улуғ мақсадлар билан мамлакатимизда олиб борилаётган янгиланиш жараёнларида адабиёт намояндаларига катта эътибор қаратилмоқда, - деди С. Саййид. Биз устозларнинг "Замон. Қалб.Поэзия", "Ёнар сўз" каби асарларини талабалик йилларимизда дўконма-дўкон ахтарганмиз. Устознинг "Адабиёт дунёси" номли саккиз жилдли тўплами муҳташам адабий обида сифатида адабиёт мухлислари учун муносиб туҳфадир.  

– Бу адабий тўплам ўзбек миллати маънавиятининг бойлигидир, - деди А. Саидов. – Фридрих Ницшени авваллари ўзбек тилига таржима қилинишини ҳатто хаёлимизга ҳам келтирмаганмиз. Катта адабиётшуносгина асар муаллифининг ижодини теран таҳлил этиб, ўз фикрини айтади. Конфуцийми, Достоевскийми, Ницшеми, дунёнинг қай ижодкори бўлмасин, Иброҳим акадан ўтказиб ҳеч ким таржима қилган эмас. "Адабиёт дунёси" ҳақиқатан маънавий хазинамиз бўлиб қолади.

– Иброҳим Ғафуров олтмиш беш йилдан буён адабий жараённинг ичида, - деди атоқли адиб Хуршид Дўстмуҳаммад. – Мазкур саккиз жилдли тўплам ҳам ўзбек адабиётидаги ана шу олтмиш беш йиллик ижодий жараённи ўзига қамраб олган. Бу тўплам жуда юксак савияда ёзилган. Унда адабиётдаги истаган жанрни учратиш мумкин. Устоз ижодкор қалб нозиклигини кашф этган ижодкордир.

Дарҳақиқат, тадбирда таъкидланганидек, Иброҳим Ғафуров узоқ йиллардан буён миллий адабиётимиздаги жараёнларни теран таҳлил, тадқиқ ва талқин этиб келади. Бадииятда ҳаққонийлик, инсонийлик, адолат ва миллий ўзига хослик, илмийлик ва холислик тамойилларининг намоён бўлишини кузатади.

И.Ғафуров "Ўзбекистон адабиёти ва санъати", "Миллий тикланиш" газеталаридаги ижодий фаолияти мобайнида адабий-ижтимоий жараёнларга фаоллик билан муносабат билдириб борди.  

"Адабиёт дунёси" саккиз жилдли тўплами муаллифнинг бадиий таржимаи ҳолидир, умрининг мазмунидир. Ушбу тўплам "Президент Шавкат Мирзиёевнинг Ўзбекистон Қаҳрамони Иброҳим Ғафуров  ҳақидаги фикрлари" сўзбошиси билан бошланган.  

Тўпламнинг биринчи жилди "Жозиба" деб номланиб, унда олимнинг адабий-танқидий фаолиятига киришган илк давр - 1960 - 1970 йилларда ёзилган ва нашр этилган уч адабий-танқидий рисола "Гўзалликнинг  олмос қирралари", "Ёнар сўз" ва "Жозиба" киритилган. Иккинчи жилд "Юрак - аланга"  деб номланади ва унга 1970 - 1980 йилларда ёзилган уч рисола -- "Ям-яшил дарахт" "Юрак – аланга", "Лириканинг юраги" жам бўлган.

"Шеърият - изланиш демак" деб номланган учинчи жилдда муаллиф ХХ аср 50-60-йиллар ўзбек шеъриятини тадқиқ этади. Ушбу жилдда "Прозанинг шоири" номли рисола ҳам бор.  

Тўртинчи жилдга "Дил эркинлиги", бешинчи жилдга "Ҳаё -- халоскор", олтинчи жилдга "Мангу латофат" ва еттинчи жилдга "Паривашлар мажлиси" дея сарлавҳа қўйилган.  

Бешинчи жилдда Алишер Навоий ижодига оид материаллар ўрин олган бўлса, қолган жилдларга адибнинг бадиа, мансура, эссе, насрий достон ва адабий суҳбатлар ўрин олган.

– 1949 йили 12 ёшимда мактабдош дўстим Эркин Воҳидов билан Ойбекнинг "Олтин водийдан шабадалар" асарини ўқиб чиқдик, - дейди Иброҳим Ғафуров. – Ҳозирги ёшларда биз ўша 12 ёшимиздагидек китобга ошноликни, китобдан яхшилик қидиришни, унга завқ- шавқ билан интилишини жуда соғинаман. Зеро, инсонга йўл танлаш қобилиятини қўл телефонлари эмас, айнан бадиий китоблар беради.  

Назокат Усмонова, Ойбек Пардаев (сурат), ЎзА